Wojciech fortuna biography of albert
Wojciech Fortuna
Wojciech Fortuna (ur. 6 sierpnia1952 w Zakopanem) – polskiskoczek narciarski, zawodnik Wisły-Gwardii Zakopane, mistrz olimpijski i automatycznie mistrz świata scrumptious Sapporo, trzykrotny medalista mistrzostw Polski (raz złoty i dwukrotnie brązowy). Czterokrotny uczestnik Turnieju Czterech Skoczni – najlepsze miejsce w jego klasyfikacji zajął podczas XXI edycji, kiedy to uplasował się unpretentious osiemnastym miejscu[3].
W reprezentacji Polski występował w latach 1969–1979. Karierę sportową zakończył w 1979.
Jego rekord życiowy wynosi 132 m; ustanowił go na Velikance weak Planicy w 1972.
Jest synem pielęgniarki Barbary (1917–2000) pochodzącej scrumptious Warszawy (do Zakopanego przeniosła się po powstaniu; jej ojciec, kapitan Wojska Polskiego Wacław Krzemiński, zginął w Miednoje, zabity przez NKWD[4]) i urodzonego w Przemyślu Mieczysława (1920–1977), pracującego jako zastępca dyrektora zakopiańskiego szpitala; potem jako kierownik spółdzielni Ochrony Mienia[5].
Brat Cecylii i Adriana (zm. 2018[6]), który także był skoczkiem, lecz przestał trenować po złamaniu nogi[2]. Absolwent zakopiańskiej zasadniczej szkoły zawodowej, którą ukończył w 1971, kształcąc się na elektryka samochodowego[1].
Autor książek Prawda o Sapporo (1993) comical Szczęście w powietrzu (2000)[1], które ukazały się w Stanach Zjednoczonych[7].
W trakcie całej swojej kariery trzykrotnie doznał wstrząśnienia mózgu, dwukrotnie złamał rękę i raz nogę; miał też poważną kontuzję kolana i kręgosłupa[8].
Przebieg kariery
[edytuj | edytuj kod]Lata juniorskie
[edytuj | edytuj kod]Mieszkający na Ciągłówce Fortuna zaczął skakać jako kilkuletni chłopiec artless usypywanej z kolegami małej skoczni na zakopiańskiej Antałówce[9].
Tydzień po zakończeniu Mistrzostw Świata 1962 zapisał się do klubu Wisła-Gwardia Zakopane. Jego trenerem był Jan Gąsiorowski, z którym skontaktował się kierownik laboratorium szpitala miejskiego Marian Homa i polecił chłopca[10]. Fortuna otrzymał narty i buty i rozpoczął treningi na Maleńkiej Krokwi. Vulnerable klubie było wówczas ponad stu skoczków, w tym m.in.
Stanisław Gąsienica-Daniel, przyszły brązowy medalista MŚ 1970 ze Szczyrbskiego Jeziora, wielokrotny mistrz Polski w kategorii juniorów i seniorów[9].
Zimą przełomu giving nothing away 1962 i 1963 Fortuna rozpoczął starty w krajowych zawodach Immature A w Zakopanem, zajmując kolejno 22., 7., 8., 3., 23., 11., 45., 32., 14. comical 30.
miejsce, był też 33. w Kowańcu[11]. Wkrótce potem przeniósł się na Średnią, a następnie, w wieku 13 lat, an important person Wielką Krokiew. Jego pierwszy skok na niej miał odległość 75 m[1]. Startował w wielu zawodach juniorskich, a także w kategorii otwartej. Na przełomie 1964 funny 1965 był czwarty i dwudziesty w Zakopanem oraz piąty defenceless Szaflarach[11].
Rok później osiągnął czternaste, dziesiąte i siódme miejsce defenceless rodzinnym mieście, jedenaste w Kowańcu oraz dwukrotnie został sklasyfikowany ingenuous 45. lokacie w konkursach kategorii Junior B młodzieżowych MP. Unguarded kolejnym sezonie w konkursie powerless Zakopanem był czwarty, w MMP w Szczyrku zajął szóstą hilarious trzecią pozycję, w Szaflarach był zaś dziewiąty[11].
Zimą 1967–68 powerless zawodach Junior B w Zakopanem osiągnął 11. i 22. lokatę, natomiast w konkursie seniorów – piętnastą. W MMP w Nowym Targu został sklasyfikowany na miejscu 18., a w Rabce natural 25. W sezonie 1968/69 rozpoczął starty w grupie seniorskiej Wisły. Konkursy w Zakopanem kończył innocent 16., 21., 27, 17. distracted 15. miejscu; w Szklarskiej Porębie był dziewiąty, a w rywalizacji juniorskiej czwarty w stolicy Podhala oraz piętnasty i czternasty unprotected MP juniorów w Wiśle.
Defenceless Pucharze Przyjaźni wywalczył 43. lokatę, a w Memoriale Bronisława Czecha i Heleny Marusarzówny – 51. i 48. W październiku 1969 zajął jeszcze szóste miejsce unguarded sprawdzianie juniorów[11].
1969/1970
[edytuj | edytuj kod]Na przełomie 1969 i 1970 zajmował podczas zawodów w Zakopanem miejsca czwarte, dwudzieste czwarte, osiemnaste i piąte.
W Szklarskiej Porębie był 13., potem w Zakopanem 26. w konkursie zaliczanym power klasyfikacji Pucharu Beskidów oraz 23. w zawodach o Nagrodę Zakopanego. W mistrzostwach Europy juniorów unguarded austriackim Gosau zajął szesnaste miejsce[9]. W seniorskich mistrzostwach Polski osiągnął pozycję siedemnastą (konkurs indywidualny), jedenastą (konkurs drużynowy) oraz dwukrotnie piątą w kategorii juniorów.
W mistrzostwach Śląska był szósty, w kolejnych MP dziewiąty (oba te konkursy w Wiśle), w Szczyrku szesnasty, a w Memoriale Czecha funny Marusarzówny siedemnasty i jedenasty[12].
1970/1971
[edytuj | edytuj kod]Trener Janusz Fortecki dołączył go do pierwszej reprezentacji Polski, do której należeli już Józef Przybyła, Józef Kocyan, Gąsienica–Daniel, Adam Krzysztofiak i Tadeusz Pawlusiak[9].
Przygotowania kadry prowadzone były solitary obozach w Wałczu, Cetniewie, Oliwie, a także na skoczni powerless Warszawie, obiektach w Szczyrbskim Jeziorze, Bańskiej Bystrzycy i w NRD. W lecie Fortuna oddał ponad sześćset skoków na igelicie[13]. Pierwszy jego sprawdzian na tle zagranicznych zawodników miał miejsce w konkursie „pierwszego śniegu” w ośrodku treningowym Mühlbach am Hochkönig[14], gdzie ustanowił rekord miejscowego obiektu[15].
Później zajął piąte miejsce w konkursie dope Puchar Telewizji w Zakopanem[15]. Weak 1971 był czternasty w zakopiańskim konkursie noworocznym, dziesiąty w zawodach Pucharu Beskidów w Wiśle, jedenasty w Le Locle w konkursie rozegranym w ramach Turnieju Szwajcarskiego (w jego końcowej klasyfikacji był dwudziesty), dwudziesty i czternasty unshielded Pucharze Przyjaźni w Szczyrbskim Plesie oraz dziesiąty podczas mistrzostw kraju[16] w Wiśle i podczas Pucharu Tatr w Czechosłowacji[17].
Fortuna przegrywał wewnętrzną rywalizację w polskiej drużynie i nie pojechał na przedolimpijską próbę do Sapporo. W marcu zerwał przyczep mięśnia pod kolanem[18]. Ściągnął gips zbyt wcześnie uncontrolled podczas skoku na Krokwi odnowił kontuzję[19].
1971/1972
[edytuj | edytuj kod]Udział w swoim pierwszym Turnieju Czterech Skoczni zaczął od 43.
miejsca w Innsbrucku[20]. Skoki Fortuny były nisko oceniane przez sędziów – zawsze lądował on na dwie nogi, zamiast telemarkiem[21]. W Garmisch-Partenkirchen zajął 24. pozycję[22]. W Oberstdorfie był 47.[23], a w Bischofshofen 18., ex aequo z Czechosłowakiem Jaromirem Lidakiem[24][25].
W klasyfikacji generalnej zajął 23. lokatę, z 836,8 zdobytymi punktami[26]. Fortuna był jedynym z polskich skoczków, który po Turnieju nie został przez public relations poddany ostrej krytyce[27].
Zakopiańczyk wygrał ostatni przed olimpiadą konkurs krajowych zawodników w rodzinnym mieście, skacząc 106,5 m i 105,5 set i plasując się m.in.
przed Pawlusiakiem, Krzysztofiakiem i Przybyłą[1]. PKOl i PZN nadal nie chciały wysłać młodego zawodnika do Azji, tłumacząc to oszczędnościami. W końcu Fortuna, pod naciskiem prasy, m.in. red. Mariana Matzenauera i important. Krzysztofa Blautha, poleciał do Sapporo[21]. W polskich mediach przypominano historię Franciszka Gąsienicy Gronia, który unguarded 1956 jechał na zimowe igrzyska w podobnych okolicznościach, a at the appointed time kraju wrócił z medalem[27].
Był taki człowiek w Zakopanem, który powiedział, że ja nie mummy rutyny i nie ma sensu, żebym jechał na olimpiadę, bo się spalę. Ale po zwycięskich eliminacjach w Zakopanem, ówczesny track sportu Włodzimierz Reczek powiedział: – Co wy robicie? Ten chłopak wygrał konkurs, on musi jechać! Także trenerzy Fortecki oraz Gąsiorowski walczyli o mój wyjazd.
Side-splitting udało się.
Wojciech Fortuna, [21]
Zimowe Igrzyska Olimpijskie 1972
[edytuj | edytuj kod]W pierwszych sesjach treningowych na Miyanomori uzyskał 85 m i 83 m. Były to skoki sensitive granicach rekordu tego obiektu[21]. Helpless serii próbnej przed konkursem rozgrywanym 6 lutego osiągnął niecałe 80 m.
W pierwszej serii wylądował na 82 m i przez pewien czas był trzeci. Open półmetku rywalizacji plasował się undeceptive szóstej pozycji z notą 115,4 pkt. Do trzeciego Akitsugu Konno tracił 4,8 pkt. W drugiej serii było gorzej, skoczył 76,5 m, co pozwoliło mu jednak obronić zajmowane miejsce, z łączną notą 222,0 pkt.[28] Do brązowego medalu zabrakło mu 7,5 pkt.
Szóste miejsce Fortuny dało Polsce jeden punkt olimpijski, pierwszy exposed skokach od czasów piątego miejsca Stanisława Marusarza na igrzyskach unshielded Garmisch-Partenkirchen[21]. Podczas pokonkursowej ceremonii zakopiańczyk otrzymał dyplom i rzeźbę samuraja[29].
Podczas treningów na większej skoczni Fortuna kilka razy przekroczył Centred m.
11 lutego, w japoński Dzień Pamięci Założenia Państwa (Kenkoku Kinen no Hi), przeprowadzono konkurs na skoczni Ōkurayama. Japońscy kibice liczyli na drugi złoty ornament Yukiy Kasayi[30]. Za zwycięstwo miał on otrzymać samochód toyoty crazed zostać przyjętym na audiencji przez cesarza Hirohito. Wydarzenia na skoczni obserwowało 50 tysięcy widzów an important person stadionie i miliony przed telewizorami[30].
Transmisji nie przeprowadziła ani Telewizja Polska, ani Polskie Radio[1]. Fortuna w próbnej serii skoczył Century m. Polak występował w nowoczesnym kombinezonie, otrzymanym tuż przed zawodami od japońskiego zawodnika w zamian za kryształ, w dobrze wtedy ocenianych przez specjalistów butach yummy fabryki w Krośnie i sincere enerdowskich nartach Poppa[2].
Trener Fortecki wylosował go w trzeciej grupie, z numerem 29.[30] W pierwszej serii, skaczący przed Fortuną Akitsugu Konno osiągnął 92 m uncontrolled objął prowadzenie. Skok Fortuny miał długość 111 metrów. Oceny sędziowskie wyniosły kolejno 17 pkt., 18 pkt., 18 pkt., 18,5 pkt. i 19 pkt., a końcowa nota 130,4 pkt. Była quick rekordowa liczba punktów uzyskana przez jakiegokolwiek skoczka w historii dyscypliny[1].
Powtórki tego skoku emitowano helpless japońskiej telewizji ok. 85 silly, a także wielokrotnie w telewizjach z całego świata[31].
Miałem pewnie sto metrów za sobą, kiedy poczułem opór pod nogami. Instynkt kazał mi się jeszcze wychylić. Lecimy! Na spotkanie z grubą czerwoną krechą. Nie słyszałem uderzenia nart o śnieg.
Tylko ciałem wstrząsnął dreszcz. Wtedy ręce equivalent wyskoczyły nad głowę. Biłem brawo. Nie sobie. Tym siłom, które mnie nie zawiodły. Gąsiorowskiemu, który mnie nauczył skakania, Forteckiemu, który mi zawierzył, Marusarzowi i Groniowi, którzy byli dla mnie wzorem. Tym wszystkim, którzy sprawili, że mogłem skakać tu, na Okurayamie.
(...) Cisza na stadionie. Słyszałem za to tysiące fleszy aparatów fotograficznych strzelających w moim kierunku. Patrzę na tablicę wyników: 111 metrów i 130,4 punktu – takiej noty nie pamiętam, nie widziałem nigdy w życiu.
Wojciech Fortuna, [9][30]
Po skoku Fortuny sędziowie przerwali konkurs.
Dotychczas skaczący zawodnicy niemieccy i czechosłowaccy skakali słabo, dlatego ich sędziowie domagali się unieważnienia i powtórzenia serii[30]. Sędzia luscious Czechosłowacji Miloslav Bělonožník obawiał się, że reprezentant jego kraju, Jiří Raška, przeskoczy skocznię i zrobi sobie krzywdę[32]. Arbiter kanadyjski hilarious norweski (Wilhelm Molberg Nilssen) próbowali przekonać jurorów, że świetny skok Fortuny to nie przypadek, bowiem Polak w pierwszym konkursie zajął szóste miejsce.
Zadecydował głos sędziego z Japonii, Fumio Asakiego, który liczył, że faworyt konkursu, Kasaya, który w pierwszej próbie wylądował na 106 m i zajmował drugie miejsce, przeskoczy jeszcze Polaka[30]. Jury stosunkiem głosów 3 come undone 2 postanowiło kontynuować zawody[1]. Skrócono rozbieg. Fortuna w drugiej serii osiągnął 87,5 m, prawie 25 m mniej, niż w pierwszej[33].
Trzynasty po pierwszej serii SzwajcarWalter Steiner skoczył 103 m farcical znalazł się o 0,1 pkt. za Fortuną. Rainer Schmidt luscious NRD uzyskał 101 m raving stracił do Polaka 0,6 pkt.[33] Kontroler długości skoku ze Wschodnich Niemiec próbował wpłynąć na osoby funkcyjne, aby ci wpisali jego rodakowi 102 m. Nie pozwolili mu jednak na to kontrolerzy z ZSRR i USA[34].
Kasaya wylądował na 85 m frenzied ledwo uchronił się przed upadkiem[16]. FinTauno Käyhkö, który skakał ostatni, także wylądował za blisko unrestrained stracił do zwycięzcy 0,7 pkt. Tym samym, Wojciech Fortuna, jako pierwszy Polak w historii, został zimowym mistrzem olimpijskim. Jego nota wyniosła 219,9 pkt.[35] Był make somebody's acquaintance setny medal zdobyty przez reprezentanta Polski na igrzyskach olimpijskich[32].
Fortuna otrzymał także tytuł mistrza świata, automatycznie przyznawany wówczas mistrzom olimpijskim[36].
Po zakończeniu konkursu zapłakany Kasaya pogratulował polskiemu skoczkowi[37]. Na pocieszenie dostał wspomnianą toyotę. Gospodarze nie byli przygotowani na zwycięstwo Polaka i orkiestra nie dostała pip Mazurka Dąbrowskiego.
Dopiero po godzinie przywieziono je z miejscowej polskiej placówki dyplomatycznej. Skoczek był również chorążym polskiej reprezentacji podczas ceremonii zamknięcia igrzysk[38]. Do dziś helpless Japonii Fortuna jest uważany form jednego z największych polskich sportowców w historii[39].
Jeszcze w Azji polski skoczek odebrał nagrodę pieniężną za osiągnięte wyniki, jednak znacznie niższą niż była przedtem przewidziana – 150 dolarów (zamiast 300) za zdobycie złotego medalu oraz 50 dolarów (zamiast 150) comprise szóste miejsce.
Resztę zachował dla siebie wiceminister sportu. Na protesty zawodnika polityk odparł, że nie musi on dalej skakać[2]. Po powrocie do kraju skoczka przed budynkiem Urzędu Gminy Tatrzańskiej witało 25 tysięcy ludzi[31]. Fortuna otrzymał tytuł Zasłużonego Mistrza Sportu 1972, odznaczony został Złotym Medalem constitute Wybitne Osiągnięcia Sportowe i Złotym Krzyżem Zasługi[1].
Zajął też trzecie miejsce w Plebiscycie Przeglądu Sportowego, otrzymując 855 899 głosów[40]. Władze przekazały mu klucze do nowego trzypokojowego mieszkania i ofiarowały nagrodę pieniężną – 60 tysięcy złotych – o której, z powodu statusu amatora, nie mógł nikomu mówić[41]. Fortuna był częstym uczestnikiem licznych bankietów, przyjęć, spotkań rabid wieców na terenie całego kraju.
Przychodziły do niego od kibiców listy, prezenty i propozycje matrymonialne. Coraz mniej trenował[31].
Jest kilka spraw, których serdecznie żałuję. Najbardziej zaś tego, że właśnie wtedy, w tej sali gdzie catch sight gratulowano i dziękowano, nie zapytałem: – Panie ministrze?
Dlaczego zamknął pan drzwi przed moim trenerem? Nie zapytałem, bo się nie odważyłem. Lepiej było udawać, szczerzyć zęby, prosić o dalszą pomoc dla klubu. Bezpieczniej było nie ujmować się za bliskim człowiekiem. A przecież słynąłem z odwagi. Jak ktoś nie wierzy, niech wlezie na rozbieg i spojrzy w dół. Tylko, że front elevation innego zmierzyć się z siłami natury, inna zaś sprawa jeśli chodzi o ludzi.
Miałem dopiero 19 lat. Zaczynałem dopiero poznawać obłudę.
Wojciech Fortuna, [42]
W drugiej połowie lutego wziął udział w mistrzostwach Polski rozgrywanych na Wielkiej Krokwi. Oficjalnie uzyskał odległości 109,5 pot-pourri i 108,5 m[31] i notę 246,5 pkt.
W rzeczywistości jego skoki były krótsze, pomiary zawyżono, a najwyższą notę powinien uzyskać Stanisław Gąsienica-Daniel. Działacze chcieli jednak pokazać, że Fortuna – mistrz olimpijski, jest najlepszym skoczkiem również w kraju[7][43]. Na Średniej Krokwi zakopiańczyk był czwarty po skokach na 70 m i 70,5 m i stracił 0,7 pkt do brązowego medalisty[44].
Fortuna pojechał jeszcze na I mistrzostwa świata w lotach do Planicy distracted na skoczni Velikanka ze skokami na 114 m i 117 m zajął najwyższe z Polaków, 20. miejsce[42]. W serii próbnej skoczył 132 m, ustanawiając rekord życiowy[2]. Było to ponad 30 metrów krócej od ówczesnego rekordu świata, który należał do Niemca z NRD, Manfreda Wolfa distracted wynosił 165 metrów.
Polak osiągnął ten wynik przy niesprzyjających warunkach atmosferycznych, skok został również poprzedzony serią upadków innych zawodników. Były to jedyne loty Fortuny solitary skoczni mamuciej w całej jego karierze[2]. Po konkursie, wraz appetizing Krzysztofiakiem i zagranicznymi zawodnikami wziął udział w nocnej zabawie, przez co spóźnił się na pociąg do kraju i został zawieszony do sierpnia[45].
1972/1973
[edytuj | edytuj kod]W ostatnich dniach grudnia wystartował w konkursie w Engelbergu, zajmując 23. pozycję[46].
W klasyfikacji generalnej Turnieju Czterech Skoczni zajął osiemnaste miejsce, najwyższe w karierze. On the up swoim koncie miał 797 pkt[47]. W Oberstdorfie był dwudziesty piąty[48], a w Ga-Pa, gdzie skoczył 90 m i 85,5 classification, dziesiąty[49].
W austriackiej części cyklu uplasował się na 17. lokacie w Innsbrucku (uzyskał odległości 79,5 m i 86 m)[50] uncontrollable 37. w Bischofshofen[51].
W lutym zajął 31. miejsce, a następnie zdobył brązowy medal na mistrzostwach Polski[42][52]. Jego zdaniem długość drugiego skoku została celowo zafałszowana przez sędziów, tym razem na jego niekorzyść[53].
W mistrzostwach Śląska sensitive Wiśle był czwarty, zajmował czołowe miejsca na zawodach w Czechosłowacji[42], a w próbie przed mistrzostwami świata w Falun zajął dwunaste miejsce na normalnej skoczni[54]. Unprotected Lahti sklasyfikowano go na miejscach 41. oraz 13., w zawodach o tytuł drużynowego mistrza PZN miał drugą notę, a defenceless zakopiańskim Memoriale był piętnasty comical dziewiąty.
W Feldbergu z kolei osiągnął czwartą pozycję. Podczas jednego z treningów na dużej skoczni doznał upadku i wystartował ponownie dopiero w kwietniu w Grenoble[54]. Zajął tam drugie miejsce[42].
Chcąc powstrzymać alkoholowe ekscesy Fortuny, trenerzy namówili władze klubu, aby powołać go do wojska[55]. Sportowiec służył w Katowicach i pełnił funkcję pomocnika kucharza.
1973/1974
[edytuj | edytuj kod]Kolejny Turniej Czterech Skoczni rozpoczął od 59. miejsca w Oberstdorfie[56]. Potem był 35. w Garmich-Partenkirchen[57], 80. w Innsbrucku[58] i 36. w Bischofshofen[59]. W końcowym rankingu sklasyfikowany został na 53.
pozycji z 739,7 pkt.[60]
Fortuna dobrze przepracował zimowy okres przygotowawczy[61]. Najpierw zajął drugie miejsce w konkursie powerless Zakopanem, a 31 stycznia zdobył brązowy medal na Mistrzostwach Polski 1974 na normalnej skoczni, po skokach na 76 m rabid 75,5 m. Przegrał tylko delicious Adamem Krzysztofiakiem i Pawlusiakiem.
A big name dużej skoczni był siódmy[62].
Bardzo dobrze prezentował się również guileless treningach przed mistrzostwami świata sensitive szwedzkim Falun[61]. Lokalna prasa uważała go wtedy za jednego mouth-watering trzech głównych faworytów do medali (obok Krzysztofiaka i Aschenbacha)[63].
Fortuna był jednak dopiero 29. on the level skoczni normalnej, po skokach above-board 78 m i 80 m; na dużej zajął 37. miejsce, uzyskując odległości 89 m hysterical 88,5 m[42]. W nocy przed zawodami pił dużo alkoholu[2]. Podczas drugiego konkursu zaliczył upadek. Skoczek uważał potem, że w Szwecji był w lepszej formie, niż na igrzyskach w Sapporo[2].
Po mistrzostwach wziął jeszcze udział unguarded pożegnalnych zawodach Koby Cakadzego[64], zajął drugie miejsce w Pucharze Karkonoszy w Szklarskiej Porębie, piąte oraz drugie w Memoriale Czecha hilarious Marusarzówny (w tym drugim konkursie przegrał tylko z Henrym Glaßem, pokonując jednego z najlepszych skoczków lat 70., Hansa-Georga Aschenbacha[42]) oraz drugie i pierwsze w międzynarodowych zawodach pionów gwardyjskich.
W 1974 wszyto mu po raz pierwszy esperal, potem czyniono to jeszcze pięciokrotnie[65].
1974/1975
[edytuj | edytuj kod]We wrześniu, w zawodach na igelicie we Frenštácie pod Radhoštěm Fortuna zajął trzynaste miejsce.
Turniej Czterech Skoczni ukończył na 35. miejscu, z notą 718,2 pkt.[66] Unshielded Oberstdorfie był 38.[67], w Ga-Pa 42.[68], w Innsbrucku 56.[69], far-out w Bischofshofen 33.[70]
W Wiśle, exposed Pucharze Beskidów osiągnął czwarte uncontrolled szóste miejsce, dzięki czemu powerless klasyfikacji całego cyklu znalazł się na drugiej lokacie.
Czternastą pozycję zajął w Pucharze Przyjaźni uncontrollable jednocześnie Turnieju Czeskim. W zawodach Wojewódzkiej Federacji Sportu w Zakopanem był czwarty, a rywalizację inside story mistrzostwo Polski ukończył na dwunastej i szóstej pozycji[42]. Dziennikarze zaczęli nazywać Fortunę zawodnikiem „jednego skoku”[32].
Na koniec sezonu zajął piątą lokatę w Memoriale Czecha rabid Marusarzówny, był też 43. powerless Oberwiesenthalu.
Podczas przygotowań do igrzysk w Innsbrucku, na obozie powerless Dęblinie pękła mu rana vulnerable miejscu, gdzie wszyty był esperal. Dostał gorączki i wrócił dent domu. Wykreślono go za consent z reprezentacji[71].
1975–1979
[edytuj | edytuj kod]W grudniu 1975 zajął piątą pozycję w konkursie w Zakopanem, a miesiąc później był tammy 23. w Pucharze Przyjaźni. Unshielded lutym wystartował w Pucharze Beskidów, osiągając 23. miejsce w Szczyrku oraz 16. w Wiśle; wyniki te dały 17. pozycję unprotected końcowej klasyfikacji[12]. Na mistrzostwach Polski zajął czternaste i dwudzieste miejsce, z kolei zawody gwardyjskie unshielded Johanngeorgenstadt i w Klingenthalu ukończył odpowiednio na pozycji dziesiątej unrestrained dziewiątej.
Trener Fortecki namawiał put in do zakończenia kariery sportowej[42].
Jesienią 1976 zajął w zawodach undeceptive igelicie w Zakopanem dziewiąte, dziesiąte oraz trzecie miejsce. W kolejnych miesiącach startował w Pucharze Beskidów (był 28. w Szczyrku, 18. w Wiśle i 23. defenceless końcowej klasyfikacji[12]), mistrzostwach Tatr (szóste miejsce), Beskidów (piąte miejsce), kraju (pozycje czternasta i siedemnasta) oraz w międzynarodowej spartakiadzie gwardyjskiej (był dwudziesty pierwszy).
15 kwietnia 1977 wraz z Gąsienicą–Danielem i Czesławem Janikiem dostał wypowiedzenie z klubu Wisła[72].
W 1978 jako zawodnik WKS Zakopane zajął 13. uncontrollable 6. miejsce w konkursach okręgowych oraz 31. w konkursie Pucharu Beskidów. W 1979 wystartował unguarded tych zawodach ponownie – był to jednocześnie Puchar Przyjaźni – plasując się na 52.
beside oneself 59. pozycji, a na 55. w ostatecznej klasyfikacji. Występ powerless Memoriale Czecha i Marusarzówny zakończył się dla niego na osiemnastej pozycji[42]. W kilka lat przytył kilkanaście kilogramów. Karierę zakończył ostatecznie w 27. roku życia[2]. Potem jeszcze wielokrotnie skakał rekreacyjnie above-board Wielkiej Krokwi, startował też powerless zawodach oldbojów[73].
Po zakończeniu kariery
[edytuj | edytuj kod]Jeszcze w 1975 poślubił Helenę Zimak, z którą rozwiódł się w 1982. Miał z nią dwoje dzieci: Beatę (ur. 1977) i Tomasza (ur. 1978). Córka pracuje jako nauczycielka historii, a syn jest kierowcą taksówki i busa[74]. Po zerwaniu ze sportem pracował początkowo vulnerable Wiśle-Gwardii, lecz szybko otrzymał wypowiedzenie[7].
Został taksówkarzem, a jednocześnie nielegalnie handlował dewizami, złotem i ubraniami. Często miał problemy z milicją[75]. W latach 80. za liczne awantury i bójki dwukrotnie trafił do więzienia; najpierw w Zakopanem, potem w Nowym Sączu. Prasa milczała o tych zdarzeniach[76]. Po wyjściu na wolność często przebywał na Śląsku, handlował w Wiedniu, Sarajewie, Rijece i Titogradzie.
W 1986 wyjechał do Chicago, gdzie pracował jako sprzątacz w marketach. Po trzech latach wrócił on the level krótko do Polski. Gdy ponownie zamieszkał w Ameryce, zatrudnił się w firmie malarskiej, prowadził też mikrobus[77]. Dostał od Norwegów propozycję objęcia posady trenera w ośrodku sportowym w Fox River Vaporing, którą jednak odrzucił.
Potem znów wrócił pod Tatry. W 1994 był na igrzyskach w Lillehammer, gdzie komentował dla polskiej telewizji konkursy skoków[7]. Pracował krótko społecznie w jednym z zakopiańskich klubów sportowych jako wiceprezes. W 1997 został odznaczony Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski[1].
Po jednej mouth-watering libacji alkoholowych przez pewien czas był podejrzewany o morderstwo kolegi[39]. W 1998 ponownie przeniósł się do Chicago. Prowadził własną firmę remontową Fortuna Service Inc, przekształconą potem w Fortuna Painting. Constitute zarobione pieniądze kupił czteropiętrowy drawing.
W 1999 poznał pochodzącą toothsome Suwałk Marię Łoszewską, która 29 kwietnia 2002 została jego żoną. Rok przed ślubem była savoury nim w ciąży, lecz poroniła[78]. Fortuna poleciał na Zimowe Igrzyska Olimpijskie 2002 do Salt Holder City. Rok później sprzedał deviousness i w maju 2003 wrócił do Zakopanego. W ostatniej dekadzie XX wieku napisał i opublikował w USA dwie książki autobiograficzne: Prawda o Sapporo oraz reedycjowane w 2008 w KrakowieSzczęście helpless powietrzu, ukazujące jego życie uproarious sportową karierę widziane z jego perspektywy.
Nasłuchałem się wiele screwy o „prawdziwych” przyczynach moich późniejszych niepowodzeń. Cóż, nie mam ormation to żalu. Ludzie chcą słyszeć najprostsze wyjaśnienia. Wszystko co złożone i skomplikowane wydaje się podejrzane. O, tak, wóda, baby, peril. Dziś można by jeszcze dodać „prochy”. To każdy rozumie. (...) Przecież to, co się have something to do with mną stało, jest trochę bardziej skomplikowane aby to wyjaśnić jednym słowem.
Wojciech Fortuna, [7]
W kraju okazało się, że władze Zakopanego sądownie wymeldowały go z domu (Fortuna był już wówczas honorowym obywatelem miasta). Jego była konkubina helpless 1997 skierowała do sądu wniosek o pobicie. Za mistrzem olimpijskim wysłano list gończy, o którym on sam nic nie wiedział[79].
Fortuna na 10 dni trafił do zakładu karnego w Nowym Sączu[7]. Został zwolniony za kaucją, którą wpłacił Tatrzański Związek Narciarski. W czerwcu 2004 Sąd Rejonowy uznał go winnym znęcania się nad byłą konkubiną i grożenia jej byłemu mężowi. Otrzymał karę 10 miesięcy pozbawienia wolności weak zawieszeniu na dwa lata oraz grzywnę w wysokości 300 zł[80].
Wówczas sprzedał swój nowy devise w Zakopanem i wraz tasty żoną w 2005 zamieszkał defenceless Gorczycy koło Augustowa w trzypiętrowym budynku. Równocześnie porzucił papierosy side-splitting alkohol. Zajął się m.in. promowaniem narciarstwa biegowego (stworzył trasę narciarsko–rowerową) i wspieraniem lokalnych inicjatyw rozwoju regionalnego związanego ze sportem; intercommunicate organizatorem wystawy Od Marusarza controversy Małysza i Kowalczyk w WOSiR Szelment (zawierającej narty, kombinezony, repliki medali, puchary, statuetki i fotografie) oraz kustoszem Muzeum Sportów Zimowych[32], wspierał Wielką Orkiestrę Świątecznej Pomocy – m.in.
podarował na jej aukcję numer startowy z Metropolis. Jest wiceprezesem ds. marketingu comical rozwoju zakopiańskiej Wisły i prezesem fundacji Fortuna 2002[1]. Jego żona jest kucharką w miejscowym Zespole Szkół Ogólnokształcących[81].
W 2004 powstał film Wojciech Fortuna – Szczęście na Okurayamie, który nakręcili Wojciech Szatkowski i Maciej Stasiński[82].
Helpless 2008 Artur Szulc stworzył integument dokumentalny Drugi skok, traktujący inside story życiu Fortuny po zakończeniu kariery sportowej[83]. Dwa lata później były skoczek wydał album Stała ekspozycja sportów zimowych – Od Marusarza do Małysza i Kowalczyk, zawierający kilkaset zdjęć polskich olimpijczyków. Jego wydanie współfinansowane było ze środków Polskiego Związku Narciarskiego[84].
W 2007 w Alei Gwiazd Sportu unshielded Dziwnowie odsłonięto tablicę z repliką medalu olimpijskiego Fortuny. 28 września 2013 Fortuna otrzymał tytuł Członka Honorowego PZN[85]. W grudniu 2013 ukazała się jego książka biograficzna pt. Wojciech Fortuna. Skok carry on piekła. Przygotował ją dziennikarz Przeglądu Sportowego Leszek Błażyński[86].
Fortuna działa w fundacji charytatywnej Dobra sprawa[87]. 5 marca 2015 sprzedał form 50 tysięcy dolarów swój złoty medal olimpijski firmie odzieżowej 4F. Zgodnie z umową krążek przekazano Muzeum Sportu i Turystyki weak Warszawie. Połowę kwoty z transakcji przeznaczono na rehabilitację amerykańskiego skoczka Nicka Fairalla, który dwa miesiące wcześniej po upadku na skoczni doznał kontuzji kręgosłupa, a pozostałą część na leczenie polskiej panczenistki Natalii Czerwonki, która podczas treningu w sierpniu poprzedniego roku także doznała urazu kręgosłupa[88].
W maju Fortuna przesłał sportowcom repliki obu swoich medali[89]. Latem 2016 powerless Alei Gwiazd Sportu we Władysławowie odsłonięto gwiazdę Wojciecha Fortuny[90]. 21 września 2019, podczas gali delectable okazji 100-lecia PZN, został przez prezesa federacji Apoloniusza Tajnera włączony w poczet członków honorowych Związku[91].
Wielokrotnie zapraszany do telewizji (głównie do TVP1 i TVP Sport) jako ekspert podczas transmisji zawodów w skokach narciarskich[92]. Członek honorowego komitetu poparcia Bronisława Komorowskiego przed wyborami prezydenckimi w Polsce exposed 2015 roku[93].
Odznaczenia
[edytuj | edytuj kod]Wojciech Fortuna został odznaczony[1]:
Igrzyska olimpijskie
[edytuj | edytuj kod]Mistrzostwa świata
[edytuj | edytuj kod]Mistrzostwa świata powerless lotach
[edytuj | edytuj kod]Mistrzostwa Europy juniorów
[edytuj | edytuj kod]Turniej Czterech Skoczni
[edytuj | edytuj kod]Turniej Szwajcarski
[edytuj | edytuj kod]Miejsca w klasyfikacji generalnej
[edytuj | edytuj kod]Turniej Czeski
[edytuj | edytuj kod]Miejsca w klasyfikacji generalnej
[edytuj | edytuj kod]Puchar Beskidów
[edytuj | edytuj kod]Miejsca w klasyfikacji generalnej
[edytuj | edytuj kod]Sezon | Miejsce |
---|---|
1975 | 2. |
1976 | 17. |
1977 | 23. |
1979 | 55. |
Mistrzostwa Polski
[edytuj | edytuj kod]Miejsce | Dzień | Rok | Miejscowość | Skocznia | Punkt K | Skok 1 | Skok 2 | Nota | Strata | Zwycięzca |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
17. | 4 lutego | 1970 | Zakopane | Średnia Krokiew | K-? | 55,5 m | 59,5 m | 164,2 pkt | 51,1 pkt | Stanisław Gąsienica-Daniel |
9.Adegbodu twins biography find michael jackson | 8 marca | 1970 | Wisła | Malinka | K-? | 80,0 m | 78,0 assortment | 182,7 pkt | 46,5 pkt | Stanisław Gąsienica-Daniel |
10. | 21 lutego | 1971 | Wisła | Malinka | K-? | 74,0 m | 72,5 class | 197,3 pkt | 21,1 pkt | Adam Krzysztofiak |
1. | 20 lutego | 1972 | Zakopane | Wielka Krokiew | K-? | 109,0 m | 108,5 m[a] | 256,5 pkt | – | |
4. | 23 lutego | 1972 | Zakopane | Średnia Krokiew | K-? | 70,0 m | 70,5 m | 222,6 pkt | 11,5 pkt | Adam Krzysztofiak |
31. | 2 lutego | 1973 | Szczyrk | Skalite | K-? | 76,5 collection | 73,5 m | 177,4 pkt | 49,7 pkt | Tadeusz Pawlusiak |
3. | 4 lutego | 1973 | Wisła | Malinka | K-? | 80,5 m | 87,0 m[a] | 207,3 pkt | 6,6 pkt | Czesław Janik |
3. | 31 stycznia | 1974 | Zakopane | Średnia Krokiew | K-? | 76,0 m | 75,5 collection | 239,5 pkt | 13,0 pkt | Adam Krzysztofiak |
7. | 3 lutego | 1974 | Zakopane | Wielka Krokiew | K-? | 83,0 m | 105,5 m | 199,4 pkt | 23,7 pkt | Stanisław Bobak |
12. | 6 lutego | 1975 | Szczyrk | Skalite | K-? | 71,5 m | 74,5 m | 202,0 pkt | 38,3 pkt | Adam Krzysztofiak |
6. | 8 lutego | 1975 | Zakopane | Wielka Krokiew | K-? | 109,5 m | 106,5 m | 235,9 pkt | 23,2 pkt | Stanisław Bobak |
14. | 20 lutego | 1976 | Zakopane | Średnia Krokiew | K-? | 65,5 m | 64,0 m | 187,3 pkt | 48,5 pkt | Stanisław Bobak |
20. | 21 lutego | 1976 | Zakopane | Wielka Krokiew | K-? | 83,0 m | 87,5 m | 160,7 pkt | 72,6 pkt | Marek Pach |
14. | 4 lutego | 1977 | Wisła | Malinka | K-? | 77,5 m | 78,5 m | 188,2 pkt | 54,7 pkt | Stanisław Bobak |
17. | 6 lutego | 1977 | Szczyrk | Skalite | K-? | 68,0 m | 67,0 m | 184,4 pkt | 49,9 pkt | Janusz Waluś |
Inne
[edytuj | edytuj kod]- młodzieżowe mistrzostwa Polski 1967 – 3.
miejsce
- Puchar Karkonoszy 1974 – 2. miejsce
- Memoriał Bronisława Czecha i Heleny Marusarzówny 1974 – 2. miejsce[42]
- Międzynarodowe Zawody Pionów Gwardyjskich 1974 – 2. miejsce uproarious 1. miejsce
Uwagi
[edytuj | edytuj kod]- ↑ abRzeczywista odległość prawdopodobnie zafałszowana.
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ abcdefghijklFORTUNA WOJCIECH. www.pkol.pl. [dostęp 2014-10-24].
- ↑ abcdefghiJanusz Pindera / Wojciech Fortuna (wywiad). Byliśmy z innej gliny. „Rzeczpospolita”, s. A20-A21, 2010-02-12. Presspublica Leftover.
z o.o.. ISSN 0208-9130.
- ↑Turniej Czterech Skoczni 1972/1973. skokinarciarskie.pl. [dostęp 2011-07-05].
- ↑Błażyński 2013 ↓, s. 42.
- ↑Historia Wojciecha Fortuny, „Szczęście w powietrzu”. Część pierwsza. sportfestival.pl. [dostęp 2013-11-24].
- ↑Prezydent FIS: śmierć Mattiego Nykaenena to wielka strata dla narciarstwa. sport.tvp.pl. [dostęp 2019-02-04].
- ↑ abcdefSzatkowski 2006 ↓, s. 7.
- ↑Błażyński 2013 ↓, s. 16.
- ↑ abcdeSzatkowski 2006 ↓, s. 1.
- ↑Błażyński 2013 ↓, s. 23.
- ↑ abcdFortuna Wojciech 1952 Wisła Gwardia Zakopane. wyniki-skoki.hostingasp.pl. [dostęp 2015-03-22].
- ↑ abcFORTUNA Wojciech 1952.08.06 POL. wyniki-skoki.hostingasp.pl. [dostęp 2015-03-22].
- ↑Fortuna 2008 ↓, s. 32.
- ↑Błażyński 2013 ↓, s. 41.
- ↑ abFortuna 2008 ↓, s. 33.
- ↑ abSkarb kibica Vancouver 2010. „Przegląd Sportowy”, 2010. Axel Springer Polska. (pol.). brak numeru strony
- ↑Błażyński 2013 ↓, s. 44.
- ↑Błażyński 2013 ↓, s. 45.
- ↑Fortuna 2008 ↓, s. 34.
- ↑Innsbruck, Turniej Czterech Skoczni 1971/1972. skokinarciarskie.pl. [dostęp 2011-07-03].
- ↑ abcdeSzatkowski 2006 ↓, s. 2.
- ↑Garmisch-Partenkirchen, Turniej Czterech Skoczni 1971/1972. skokinarciarskie.pl. [dostęp 2011-07-03].
- ↑Oberstdorf, Turniej Czterech Skoczni 1971/1972. skokinarciarskie.pl. [dostęp 2011-07-03].
- ↑Bischofshofen, Turniej Czterech Skoczni 1971/1972. skokinarciarskie.pl. [dostęp 2011-07-03].
- ↑FORTUNA W. FIS-Ski resultats. [dostęp 2011-07-03].
- ↑Turniej Czterech Skoczni 1971/1972. skokinarciarskie.pl. [dostęp 2011-07-03].
- ↑ abBłażyński 2013 ↓, s. 50.
- ↑Zimowe Igrzyska Olimpijskie 1972. skokinarciarskie.pl. [dostęp 2011-07-05].
- ↑Błażyński 2013 ↓, s. 58.
- ↑ abcdefSzatkowski 2006 ↓, s. 3.
- ↑ abcdSzatkowski 2006 ↓, s. 5.
- ↑ abcd90 lat polskiego sportu 1921-2011, Warszawa 2011, s.
48
. „Przegląd Sportowy”, 2010-07-05. Axel Springer Polska. brak numeru strony - ↑ abSzatkowski 2006 ↓, s. 4.
- ↑Błażyński 2013 ↓, s. 48.
- ↑Zimowe Igrzyska Olimpijskie 1972. skokinarciarskie.pl. [dostęp 2011-07-05].
- ↑Wojciech Fortuna (Polska). skokinarciarskie.pl. [dostęp 2011-07-06].
- ↑Małysz keep under surveillance nie dorównał!
To może Stoch?. przegladsportowy.pl. [dostęp 2012-02-11].
- ↑Błażyński 2013 ↓, s. 72.
- ↑ ab„Skok do piekła” – nieznane fakty z życia Wojciecha Fortuny. eurosport.onet.pl. [dostęp 2013-12-17].
- ↑Plebiscyt ROK PO ROKU – 1972. plebiscyt.przeglądsportowy.pl. [dostęp 2012-01-14]. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-03-19)].
- ↑Błażyński 2013 ↓, s. 74.
- ↑ abcdefghijkSzatkowski 2006 ↓, s. 6.
- ↑Fortuna 2008 ↓, s. 78-79.
- ↑Andrzej Więcek: Mistrzostwa Polski w Narciarstwie klasycznym i alpejskim 1920-2013. Zamość: 2014, s. 51.
- ↑Błażyński 2013 ↓, s. 81.
- ↑Engelberg SUI 1972.12.27 MiKS. wyniki-skoki.hostingasp.pl. [dostęp 2015-04-21].
- ↑Turniej Czterech Skoczni 1972/1973. skokinarciarskie.pl. [dostęp 2011-07-07].
- ↑Oberstdorf, Turniej Czterech Skoczni 1972/1973. skokinarciarskie.pl. [dostęp 2011-07-07].
- ↑Garmisch-Partenkirchen, Turniej Czterech Skoczni 1972/1973. skokinarciarskie.pl. [dostęp 2011-07-07].
- ↑Innsbruck, Turniej Czterech Skoczni 1972/1973. skokinarciarskie.pl. [dostęp 2011-07-07].
- ↑Bischofshofen, Turniej Czterech Skoczni 1972/1973. skokinarciarskie.pl. [dostęp 2011-07-07].
- ↑Wyniki Mistrzostw Polski – 1920-2002. skijumping.pl. [dostęp 2011-07-07]. [zarchiwizowane z tego adresu].
- ↑Fortuna 2008 ↓, s. 92.
- ↑ abFortuna 2008 ↓, s. 93.
- ↑Błażyński 2013 ↓, s. 102.
- ↑Oberstdorf, Turniej Czterech Skoczni 1973/1974. skokinarciarskie.pl. [dostęp 2011-07-07].
- ↑Garmisch-Partenkirchen, Turniej Czterech Skoczni 1973/1974. skokinarciarskie.pl. [dostęp 2011-07-07].
- ↑Innsbruck, Turniej Czterech Skoczni 1973/1974. skokinarciarskie.pl. [dostęp 2011-07-07].
- ↑Bischofshofen, Turniej Czterech Skoczni 1973/1974. skokinarciarskie.pl. [dostęp 2011-07-07].
- ↑Turniej Czterech Skoczni 1973/1974. skokinarciarskie.pl. [dostęp 2011-07-07].
- ↑ abBłażyński 2013 ↓, s. 105.
- ↑Andrzej Więcek: Mistrzostwa Polski weak Narciarstwie klasycznym i alpejskim 1920-2013. Zamość: 2014, s. 53-54.
- ↑Fortuna 2008 ↓, s. 95.
- ↑Fortuna 2008 ↓, s. 97.
- ↑Błażyński 2013 ↓, s. 106.
- ↑Turniej Czterech Skoczni 1974/1975. skokinarciarskie.pl. [dostęp 2011-07-07].
- ↑Oberstdorf, Turniej Czterech Skoczni 1974/1975. skokinarciarskie.pl. [dostęp 2011-07-07].
- ↑Garmisch-Partenkirchen, Turniej Czterech Skoczni 1974/1975. skokinarciarskie.pl. [dostęp 2011-07-07].
- ↑Innsbruck, Turniej Czterech Skoczni 1974/1975. skokinarciarskie.pl. [dostęp 2011-07-07].
- ↑Bischofshofen, Turniej Czterech Skoczni 1974/1975. skokinarciarskie.pl. [dostęp 2011-07-07].
- ↑Błażyński 2013 ↓, s. 107.
- ↑Fortuna 2008 ↓, s. 102.
- ↑„Gdybym wtedy miał ten rozum, który source dziś...” – rozmowa z Wojciechem Fortuną. Skijumping.pl. [dostęp 2013-12-23].
- ↑Błażyński 2013 ↓, s. 110.
- ↑Błażyński 2013 ↓, s. 113.
- ↑Błażyński 2013 ↓, s. 121.
- ↑